दिगोपना — परिचय

व्यवसायमा, दिगोपन भन्नाले वातावरण, समुदाय वा समग्र समाजलाई नकारात्मक असर नगरी व्यापार गर्नुलाई जनाउँछ। व्यवसायमा दिगोपनले सामान्यतया दुई मुख्य वर्गहरूलाई सम्बोधन गर्दछ : वातावरणमा व्यवसायको असर समाजमा व्यवसायका असर   एक दिगो व्यापार रणनीतिको लक्ष्य ती क्षेत्रहरु मध्ये कम्तिमा एकमा सकारात्मक प्रभाव पार्नु हो। जब कम्पनीहरू जिम्मेवारी लिन असफल हुन्छन् तव वातावरणीय ह्रास, असमानता, र […]

व्यवसायमा, दिगोपन भन्नाले वातावरण, समुदाय वा समग्र समाजलाई नकारात्मक असर नगरी व्यापार गर्नुलाई जनाउँछ। व्यवसायमा दिगोपनले सामान्यतया दुई मुख्य वर्गहरूलाई सम्बोधन गर्दछ :

  • वातावरणमा व्यवसायको असर
  • समाजमा व्यवसायका असर

 

एक दिगो व्यापार रणनीतिको लक्ष्य ती क्षेत्रहरु मध्ये कम्तिमा एकमा सकारात्मक प्रभाव पार्नु हो। जब कम्पनीहरू जिम्मेवारी लिन असफल हुन्छन् तव वातावरणीय ह्रास, असमानता, र सामाजिक अन्याय जस्ता नकारात्मक कुराहरु निम्त्याउन सक्छन्। दिगो खालका व्यवसायहरूले व्यापारिक निर्णयहरू गर्दा वातावरणीय, आर्थिक र सामाजिक कारकहरूको विस्तृत श्रृंखलालाई विचार गर्ने गर्दछन्। यी संस्थाहरूले छोटो अवधिको नाफा दीर्घकालीन दायित्वहरूमा परिणत नहुने कुरा सुनिश्चित गर्नका लागि तिनीहरूको सञ्चालनको प्रभावको निगरानी समेत गर्ने गर्दछन् ।

 

दिगो विकासले दिगो व्यापारलाई निम्त्याउँछ

सन् १९८७ मा संयुक्त राष्ट्र संघले सर्वप्रथम दिगो विकास भन्ने शब्दको प्रयोग गरेको थियो । उनीहरूले दिगो आर्थिक विकासले भविष्यका पुस्ताका आवश्यकताहरूसँग सम्झौता नगरीकन वर्तमान पुस्ताका आवश्यकताहरू पूरा गर्ने बताएका छन्

त्यसैले दिगो व्यापार भनेको व्यवसायहरूले सम्पत्ति सिर्जना गर्नुपर्छ र मानिसहरूको जीवन राम्रो बनाउनु पर्छ भन्ने बुझिन्छ। तर, उनीहरूले भविष्यका पुस्ताको स्वास्थ्य र सम्पत्तिमा कुनैपनि सम्झौता नगरी त्यसो गर्न आवश्यक छ। यसको मतलब व्यवसायहरूले प्राकृतिक स्रोतहरू धेरै छिटो छिटो उपभोग गर्नु हुँदैन (जस्तै, अधिक माछा मार्ने) वा प्लास्टिक र कार्बन जस्ता फोहोरहरू धेरै चाँडो सिर्जना गर्नु हुँदैन। दीर्घकालीन लक्ष्य भनेको समाज र पारिस्थितिक प्रणालीको सुरक्षा र समृद्धि हो।

कुनै एकल व्यवसाय दिगो हुन सक्दैन त्यसैले व्यवसाय दिगो हुनका लागि संस्थाहरुको समूह हुनुपर्दछ । प्रत्येक व्यक्तिगत व्यवसायले स्रोतहरूको उपभोग र फोहोरजन्य कुराहरुको सिर्जना गर्दछन्। अन्य संस्थाहरूसँग काम गरेर, एक व्यवसायले अर्को संस्थाको फोहोरलाई आफ्नै उत्पादन प्रक्रियाहरूको लागि कच्चा पदार्थको रूपमा प्रयोग गर्न सक्छ र यसको फोहोर अन्य उत्पादन प्रक्रियाहरूको लागि बेच्न सक्छ (उदाहरणका लागि, एउटा किराना पसलको खेर गएको फल अर्को कुनै जुस बारको लागि कच्चा पदार्थ बन्न सक्छ)।

 

व्यवसायमा दिगोपनाका फाइदाहरु

व्यवसायमा दिगोपन वातावरण वा समाजको लागि मात्र राम्रो होइन, यो व्यवसायको लागि पनि राम्रो छ। दिगो व्यवसाय सञ्चालनका धेरै फाइदाहरूमध्ये केही यसप्रकार छन् :

  • व्यापार लागत घटाउँछ: तपाईँको व्यवसाय हरियाली वा वृद्धि हुनका लागि यसले प्रारम्भिक लगानी लिन्छ, तर, समयसँगै तपाईँले व्यवसायलाई दिगोपनाको प्राथमिकता दिएर पैसा बचत गर्नुहुनेछ। सन् २०११ मा म्याकिन्से (McKinsey)ले दिगो व्यापारमा गरेको सर्वेक्षणले ३३% व्यवसायहरूले सञ्चालन क्षमता सुधार गर्न र लागत कटौती गर्न दिगो अभ्यासहरू एकीकृत गरिरहेको पत्ता लगाएको छ, जसको परिणामस्वरूप अघिल्लो वर्षको तुलनामा १९% वृद्धि भएको छ। दश वर्षको अवधिमा, व्यवस्थित सेवा प्रदायक Elytus का ग्राहकहरूले दिगो फोहोर व्यवस्थापन र पारदर्शिता मार्फत $११ मिलियनभन्दा बढी बचत गरेका छन्। तपाईँले मितव्ययिता अपनाएर आफ्नो व्यापार लागत घटाउन सक्नुहुन्छ। उदाहरण को लागी, अधिक कुशल प्रकाशको उपयोग गरेर वा विद्यमान सामाग्रीहरुको रचनात्मक पुन प्रयोग गरेर पैसा बचत गर्न सकिनेछ। यद्यपि सौर्य ऊर्जामा रूपान्तरण गर्दा अग्रिम लगानी भने भुक्तानी हुनेछ, औसत व्यावसायीले बिजुलीमा प्रति महिना ५०० बचत गर्नेछन्, जुन सौर्य ऊर्जा प्रणालीको जीवनमा ५८७,३७७ बराबरको बचत हुनेछ । अधिकांश व्यवसायहरूले पाँच देखि सात वर्षमा प्यानलहरूको लागत तिरी सक्दछन्।
  • व्यवसायको प्रतिष्ठा सुधार गर्दछ: व्यापारमा प्रतिष्ठा व्यवस्थापन भन्नाले सन्देशहरूलाई कार्यहरूसँग पङ्क्तिबद्ध गरेर राम्रो छवि स्थापना गर्ने बारे हो। कर्पोरेट सामाजिक उत्तरदायित्वका लागि सबैभन्दा प्रतिष्ठित कम्पनीहरूमध्ये, लेगो(Lego) बिरुवामा आधारित स्रोतहरूबाट Legos बनाउने निर्णयका कारण नम्बर ३ मा आउँछ। यो घोषणा गरेपछि, लेगो(Lego)ले तुरुन्तै पात र उखुबाट उत्पादित उत्पादनहरूको साथ पछ्यायो। डेनिस(Danish) खेलौना कम्पनीले २०३० सम्ममा आफ्ना सबै मुख्य उत्पादन र प्याकेजिङका लागि दिगो सामग्रीहरू प्रयोग गर्ने योजना बनाएको छ। फलस्वरूप, कम्पनीको प्रतिष्ठा आकासिएको छ।
  • मानिसहरूले दिगोपनालाई सकारात्मक रूपमा हेर्छन्, र सुदृढ मूल्य भएका कम्पनीहरू त्यस तथ्यको कारणले तिनीहरूलाई प्रदर्शन गर्न उत्सुक छन्। हरित केन्द्रित हुनुले पैसा कमाउनु मात्र नभएर संसारप्रतिको तपाईँको दृष्टिकोण राम्रो छ भन्ने कुरा समेत देखाउँछ। यसलाई तपाईँले आफ्नो ब्यापारको मार्केटिङ र ब्रान्डको पहिचान विकास गर्नका लागि फाइदाको रुपमा प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ।
  • प्रतिस्पर्धात्मक लाभ प्रदान गर्दछ: S&P 500 कम्पनीहरूले तिनिहरुको रणनीतिमा दिगोपन भएका कम्पनीहरूले भन्दा राम्रो प्रदर्शन गर्छन्, तिनीहरूले १८% उच्च RPI देख्छन् किनभने तिनीहरूले जलवायु परिवर्तनको व्यवस्थापन र योजना गरिरहेका छन्। NYU Stern का दिगोपनका प्रोफेसर जेफ्री होलेन्डरका अनुसार, “तपाईँले उत्कृष्ट दिगोपन कार्यक्रम जस्तै काम गरेर आर्थिक रूपमा राम्रो प्रदर्शन गर्नुहुनेछ।” हार्वर्ड बिजनेस रिभ्यूका शोधकर्ताहरू सहमत छन् कि “हामी केही समयदेखि ३० ठूला निगमहरूको दिगोपन पहलको अध्ययन गरिरहेका छौँ। हाम्रो अनुसन्धानले देखाउँछ कि दिगोपन संगठनात्मक र प्राविधिक नवीनताहरूको एक मूल हो जसले अन्तिम र शीर्ष दुवै प्रतिफल दिन्छ।”
  • सतही रेखा बढाउँछ: तपाईँले धेरै पैसा कमाउन सक्नुहुन्छ र आफ्नो व्यवसायलाई अझ दिगो बनाएर आफ्नो तल्लो वा कमजोर रेखालाई बढावा दिन सक्नुहुन्छ। व्यापार लागत न्यूनिकरण, थप नवीन रणनीतिहरू, एक सुधारिएको प्रतिष्ठा, र अधिक नयाँ ग्राहकहरू जसले दिगोपनलाई महत्त्व दिन्छन्, यी सबैले दिगो व्यवसायहरूले कमाउने पैसाको मात्रा बढाउने काम गर्दछन्।